ประวัติความเป็นมา

ปีพุทธศักราช 2542
โปรแกรมวิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันราชภัฏเชียงราย ได้มีการเปิดสอนวิชาอนุกรมวิธานพืชสาหรับนักศึกษาโปรแกรมวิชาชีววิทยาประยุกต์และโปรแกรม วิชาชีววิทยาและจากนั้นได้ดาเนินโครงการสำรวจพรรณไม้ต้นในสถาบันราชภัฏเชียงรายและ โครงการสำรวจนกในสถาบันราชภัฏเชียงราย ได้รวบรวมและเผยแพร่ข้อมูลพรรณไม้ต้นที่สำรวจพบ โดยพิมพ์หนังสือพรรณไม้ในสถาบันราชภัฏเชียงราย และรวบรวมข้อมูลพรรณไม้และ นกที่พบในสถาบันราชภัฏเชียงราย พิมพ์ในหนังสือ 25 ปี สถาบันราชภัฏเชียงรายและจัดทาป้ายชื่อพรรณไม้จานวน 700 ป้าย ติดต้นไม้บริเวณสวนสมเด็จ พระศรีนครินทร์และพื้นที่ในสถาบัน เพื่อให้นักเรียน นักศึกษา ประชาชน และบุคคลทั่วไปได้เรียนรู้พรรณไม้และระบบนิเวศ

วันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2543
สถาบันราชภัฏเชียงรายโดย ผศ.ดร.มาณพ ภาษิตวิไลธรรม อธิการบดี มีคาสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการโครงการจัดตั้งวนอุทยานพฤกษศาสตร์สถาบันราชภัฏเชียงรายและ ทางสานักงานสภาสถาบันราชภัฏและสถาบันราชภัฏทุกแห่งได้ขอพระราชทานเข้าร่วมสนอง พระราชดำริโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดาริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และได้พระราชทานพระราชานุญาต ตั้งแต่วันที่ 3 มีนาคม 2543 ทางคณะกรรมการได้ดาเนินการจัดทาแผนแม่บทสนองพระราชดาริฯ เพื่อเป็นแนวทางในการดาเนินงานที่ถูกต้อง ดาเนินงานสนองพระราชดาริในโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ กิจกรรมที่ดาเนินการ ได้แก่ กิจกรรมปกปักพันธุกรรมพืช กิจกรรมสำรวจเก็บรวบรวมพันธุกรรมพืช กิจกรรมสร้างจิตสานึกในการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชและกิจกรรมพิเศษสนับสนุนการ อนุรักษ์พันธุกรรมพืช ซึ่งมีส่วนในการช่วยอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพและสร้างจิตสานึกให้แก่เยาวชนและ ประชาชนทั่วไปได้ตระหนักถึงความสำคัญของการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชซึ่งมีผลต่อ ความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย รวมทั้งการนาพรรณพืชเข้าสู่การพัฒนาท้องถิ่นรวมถึงการจัดการเรียนการสอนใน โรงเรียนและเสริมความเข้มแข็งของชุมชน จากนั้นมีการศึกษาความหลากหลายของพรรณพืช และมีฐานข้อมูลพรรณพืช บริการค้นคว้า ข้อมูลและให้คาปรึกษางานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับพรรณพืชให้แก่นักเรียน นักศึกษาและผู้ที่สนใจ

พุทธศักราช 2545
เปลี่ยนชื่อเป็นโครงการจัดตั้งสถาบันศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพ และสิ่งแวดล้อม เพื่อให้สอดคล้องและครอบคลุมกับกิจกรรมที่ทางหน่วยงานได้ดาเนินการ

พุทธศักราช 2546
เปลี่ยนชื่อเป็น ศูนย์ความหลากหลายทางชีวภาพ

พุทธศักราช 2552
มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงรายได้รับพระราชานุญาตให้เข้าร่วมสนอง พระราชดำริโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดาริฯ ดาเนินงาน ตามแผนแม่บทในระยะ 5 ปีที่สี่ (ตุลาคม 2549-กันยายน 2554) โดยพระราชานุญาตสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารี
พุทธศักราช 2555 เปลี่ยนชื่อเป็น สถาบันความหลากหลายทางชีวภาพและสิ่งแวดล้อมเพื่อ พัฒนาท้องถิ่นและอาเซียน รองรับภารกิจด้านการจัดการเรียนการสอน เพื่อพัฒนาบุคคลการด้านนี้เพราะยัง 2 ขาดแคลนในภูมิภาคและให้ทันกับสถานการณ์ทางธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่ปรับเปลี่ยนและ มีผลกระทบอย่างรุนแรงทั้งในด้านกายภาพ ชีวภาพ สังคม วิถีชีวิตและเศรษฐกิจในปัจจุบัน